Hoogsensitiviteit: Geen Hype, Geen Mythe, Geen Zwakte!

Heb je het gevoel dat je hersenen functioneren als een hypergevoelige antenne, die elk klein signaal uit de omgeving opvangt? Word je moe van flikkerende TL-lampen, ruik je dingen die niemand anders lijkt op te merken, of huil je om een reclame waarin een hond en een postbode eindelijk vrienden worden? Gefeliciteerd! Je zou zomaar eens hoogsensitief kunnen zijn. Maar voordat je denkt dat dit een hippe modegril is: hoogsensitiviteit is geen hype, geen mythe en zeker geen zwakte. Laten we eens duiken in wat het werkelijk betekent!

Hoogsensitiviteit in een Notendop

Hoogsensitiviteit is geen aandoening of ziekte, maar een aangeboren persoonlijkheidskenmerk. Ongeveer 15-20% van de mensen heeft een zenuwstelsel dat gevoeliger is voor prikkels en indrukken. Dit betekent niet dat hoogsensitieve personen (HSP’s) huilend door het leven gaan, maar wel dat ze de wereld intenser ervaren.

Volgens Dr. Elaine Aron, pionier op dit gebied, hebben HSP’s een zenuwstelsel dat informatie diepgaander verwerkt. En ja, dat is wetenschappelijk aangetoond! Dankzij fMRI-scans weten we dat de hersenen van HSP’s oplichten als een kerstboom bij het verwerken van prikkels. Denk aan een supercomputer die elke input tot in detail analyseert, in plaats van een simpele rekenmachine die gewoon ‘1+1=2’ doet.

DOES: De Vier Kernaspecten van Hoogsensitiviteit

Elaine Aron heeft een handig letterwoord bedacht om de kern van hoogsensitiviteit samen te vatten: DOES.

• Diepgaande verwerking – HSP’s overdenken en analyseren alles. Waar een ander ‘leuk feestje!’ denkt, vraagt een HSP zich af: Waarom voelde de sfeer vreemd? Was die ene blik van Jan een verborgen betekenis? Moet ik hier nu iets mee?
• Overstimulatie – Drukke kantoortuinen, felle lichten en luidruchtige gesprekken kunnen een HSP compleet uitputten. En ja, dat betekent dat je misschien liever even alleen luncht om terug wat energie te krijgen.
• Emotionele intensiteit – Of het nu gaat om blijdschap, verdriet of de film Hachi, een HSP ervaart emoties alsof ze op een achtbaan zitten. De E staat eveneens voor een sterk empathische vermogen.
• Sensorische sensitiviteit – Een HSP merkt subtiele dingen op: een lichte parfumverandering bij een collega, een klein spanningsverschil in een groep of de geluiden die anderen volledig negeren (zoals het irritante zoemen van een tl-lamp).

Hoogsensitief? Dan Herken Je Dit Vast!

• Je hoort het tikken van een klok... en je kunt niet meer slapen.
• Je voelt spanning tussen mensen nog voordat iemand een woord heeft gezegd.
• Je vindt kledinglabels ronduit martelwerktuigen.
• Je hebt een diepgaande liefde voor kunst, muziek of literatuur en kunt volledig verdwalen in emoties die een schilderij of lied oproept.
• Je hebt een extreme hekel aan drukke supermarkten, zeker rond feestdagen.
• Je voelt je soms een menselijke spons– alles uit je omgeving wordt opgezogen en verwerkt.

Maar Is Het Dan Alleen Maar Lastig?

Zeker niet! Hoogsensitiviteit is een kracht. HSP’s zijn vaak creatief, intuïtief, empathisch en opmerkzaam. Ze kunnen anderen goed aanvoelen, complexe verbanden leggen en diepe gesprekken voeren waar anderen alleen over smalltalk nadenken.

Hoogsensitiviteit betekent dus niet dat iemand ‘zwak’ is – integendeel. Het betekent dat je de wereld op een dieper niveau ervaart. En ja, dat betekent soms wat extra oplaadtijd in een rustige omgeving, een noise-cancelling koptelefoon of een dikke trui zonder kriebelende labels.

Dus de volgende keer dat iemand zegt: "Oh, ben jij HSP? Is dat niet gewoon een ander woord voor dramaqueen?", glimlach dan en weet dat jouw hersenen gewoon wat geavanceerder zijn afgesteld. Een beetje zoals een raceauto tussen standaard stadswagens.

Bron: Bron: Van Hoof, E., Hoogsensitief, 2016, Lannoo Campus.